سیمای صداقت در سیره سیاسی پیامبر (ص) از نگاه قرآن کریم- 8

نویسنده: حسین اکبری*

جلوه های رفتار صادقانه پیامبر

جلوه های رفتار صادقانه پیامبر با کفار و مشرکین

2.  اعتراف به بشر بودن

تمامی مدعیانی که به دروغ ادعای مقامات معنوی می کنند برای تحمیل خود به مردم و کسب جایگاه اجتماعی و سیاسی در بین مردم ، شخصیتی استثنائی برای خود تعریف می کنند و  با توسل به حیله ها و ترفند هایی کاذب سعی در فریب مردم می نمایند و در این راه از هر ابزار ممکن استفاده میکنند و حتی اجازه می دهند اطرافیانشان به تعریف و تملق او پرداخته و یا به گفته ها و پندار های آنها مهر تایید می زند تا جایگاه اجتماعی وسیاسی اش تقویت و تثبیت شود؛ ولی پیامبر به شدت با این روش مخالفت می ورزید و ماهیت اصلی خود را صادقانه به مردم بیان می کرد به این صورت به دستور خداوند خود را بشری معرفی می کرد که  همچون سایر افراد زندگی عادی دارد. خداوند در این باره خطاب به پیامبر می فرماید:

" قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى‏ إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ".(کهف آیه 110)بگو: من انسانى هستم همانند شما. به من وحى مى‏شود. هرآينه خداى شما خدايى است يكتا .

كلمه" انما" ى اولى رسول خدا (ص) را منحصر در بشريت و در مانندى ساير بشرها مى‏سازد، به طورى كه هيچ چيزى زائد بر آنچه آنان دارند، ندارد و هيچ زيادتى براى خود ادعا نمى‏كند. و اين در حقيقت رد پندار مردم است كه خيال مى‏كنند هر كه ادعاى نبوت كرد ادعاى الوهيت و قدرت غيبى كرده است، و بر اساس همين پندار است كه از انبياء توقع‏هايى دارند كه جز خدا كسى علم و قدرت بر آنها را ندارد. در انحصار اول به امر خدا همه اينها را از خود نفى مى‏كند، و براى خود اثبات نمى‏كند مگر تنها و تنها مساله وحى را.(طباطبایی، 1417 ق ، ج‏13، ص406)

پیامبر(ص) وقتی در مدینه نیز حکومت تشکیل دادند و حاکم  مقتدر جامعه اسلامی شدند آن زمان هم اجازه نمی‌دادند که مردم  به ایشان به چشم یک ملک و پادشاه نگاه کرده و از ایشان واهمه ای به دل راه داشته باشند و در مقابل ایشان رعیت مابانه کرنش کنند.

 و نیز تاکید می کردند که پیامبر باید از جنس خود مردم باشد تا بتواند عملی بودن زندگی پیامبر گونه را  نشان دهد؛ و با ادعای کافران مبنی بر لزوم فرشته بودن پیامبران نیز مقابله میکردند .

پی نوشت:
*دانش پژوه مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم قرآنی موسسه امام خمینی (ره) قم

1. طباطبايي، سيدمحمد حسين؛ الميزان فى تفسير القرآن، ج13‏، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ ى مدرسين حوزه علميه، قم ، 1417ق.

لینک دریافت قسمت قبلی(قسمت هفتم):http://ayehaiezendegi.blogfa.com/post/49

لینک دریافت قسمت بعدی(قسمت نهم):http://ayehaiezendegi.blogfa.com/post/52

سیمای صداقت در سیره سیاسی پیامبر (ص) از نگاه قرآن کریم- 7

نویسنده : حسین اکبری *

جلوه های رفتار صادقانه پیامبر(ص)

جلوه های رفتار صادقانه پیامبر با کفار و مشرکین

 با توجه به اینکه اکثر مخاطبان اولیه پیامبر خدا در زمان آغاز رسالت،  کفار و مشرکین بودند، جلوه هایی که در مرحله اول ذکر می شود مربوط به این گروه است و در مرحله بعد با توجه به حسیاسیت جریان نفاق  و اهمیت تعامل  صادقانه پیامبر با این گروه جلوه های رفتار صادقانه پیامبر با این گروه ذکر می شود و در نهایت تعامل پر از مهر و عطوفت و صداقت پیامبر خدا با مومنان زینت بخش این قسمت از تحقیق خواهد بود. تکته ای که باید در ابنجا ذکر شود این است که ممکن است برخی از این جلوه ها در تعامل پیامبر خدا(ص) بین این سه گروه مشترک باشد ولی به جهت اینکه در یک گروه نمود بیشتری داسته در آنجا ذکر شود.

1.      دعوت عمومی و اتمام حجت جامع

یکی از لوازم ارتباط صادقانه همه جانبه بودن آن است  به این معنا که این رابطه باید هم انگیزه بخش برای کارهای خیر بوده و هم مانع اقدام طرف مقابل به کار ناصواب باشد بر این اساس خداوند پیامبر را هم بشیر معرفی کرده و هم نذیر . پیامبر بر اساس این دو راهبرد اساسی حتی تا قبل از جنگ با کفار هم سعی بر آن داشت که با آنان اتمام حجت نموده و آنها را به راه خیر دعوت نماید و کسی از لشگر طرف مقابل باقی نماده باشد که ندای حق را نشنیده باشد. به همین جهت پیامبر با ارسال نامه ، سفیر و یا سخنرانی و سردادن شعارهای توحیدی یا نوشتن آنها بر روی پرچم ها لشگر خود حتی در حین جنگ سعی در هدایت مردم داشته است . خداوند در آیه 28 سبا و همچنین در آیات متعددی در قرآن کریم، پیامبر را بشیر و نذیر معرفی کرده و می فرماید:

 «وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشيراً وَ نَذيراً وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ »تو را به پيامبرى نفرستاديم، مگر بر همه مردم مژده‏دهنده و بيم‏دهنده. ولى بيشتر مردم نمى‏دانند. (سبأ/28)

همه این اقدامات روشنگرانه نشانگر صداقت پیامبر و اشتیاق ایشان در سعادت مردم بود و اما اگر می خواست صرفا به دنبال کشور گشایی باشد دیگر اتمام حجت معنایی نداشت.

پی نوشت:

*دانش پژوه مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم قرآنی موسسه امام خمینی (ره) قم

لینک دریافت قسمت قبلی(قسمت ششم): http://ayehaiezendegi.blogfa.com/post/46

 لینک دریافت قسمت بعدی(قسمت هشتم): http://ayehaiezendegi.blogfa.com/post/50